Bán hàng đa cấp xuất hiện lần đầu tiên ở Hoa Kỳ từ đầu thế kỷ 20, sau đó nhờ tính hiệu quả đã phát triển mạnh mẽ sang các quốc gia và khu vực khác trên thế giới. Hiện tại bán hàng đa cấp được thừa nhận rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới và ghi nhận sự tăng trưởng tại các quốc gia như Hoa KỲ, Hàn Quốc, Nhật Bản. Bán hàng đa cấp vào Việt Nam từ khoảng năm 1998 và lần đầu tiên được pháp luật Việt Nam ghi nhận tại Luật Cạnh tranh 2004. Tuy nhiên, sau nhiều năm, hoạt động kinh doanh bán hàng đa cấp lại có những diễn biến phức tạp với mô hình kinh doanh đa cấp bất chính đã gây ra nhiều thiệt hại cho người tham gia mạng lưới cũng như xã hội. Dấu hiệu để nhận biết kinh doanh đa cấp bất chính là:
Theo quy định tại khoản 11 Điều 3 Luật Cạnh tranh 2004:
Bán hàng đa cấp là phương thức tiếp thị để bán lẻ hàng hóa và phải đáp ứng các điều kiện:
- Việc tiếp thị để bán lẻ hàng hóa được thực hiện thông qua mạng lưới người tham gia bán hàng đa cấp gồm nhiều cấp, nhiều nhánh khác nhau;
- Hàng hóa được người tham gia bán hàng đa cấp tiếp thị trực tiếp cho người tiêu dùng tại nơi ở, nơi làm việc của người tiêu dùng hoặc địa điểm khác không phải là địa điểm bán lẻ thường xuyên của doanh nghiệp hoặc của người tham gia;
- Người tham gia bán hàng đa cấp được hưởng tiền hoa hồng, tiền thưởng hoặc lợi ích kinh tế khác từ kết quả tiếp thị bán hàng của mình và của người tham gia bán hàng đa cấp cấp dưới trong mạng lưới do mình tổ chức và mạng lưới đó được doanh nghiệp bán hàng đa cấp chấp thuận.
Bán hàng đa cấp bất chính là hành vi được quy định tại Điều 48 Luật Cạnh tranh 2004, theo đó cấm các doanh nghiệp thực hiện các hành vi nhằm thu lợi bất chính từ việc tuyển dụng người tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp:
- Yêu cầu người muốn tham gia phải đặt cọc, phải mua một số lượng hàng hóa ban đầu hoặc phải trả một khoản tiền để được quyền tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp;
- Không cam kết mua lại với mức giá ít nhất là 90% giá hàng hóa đã bán cho người tham gia để bán lại;
- Cho người tham gia nhận tiền hoa hồng, tiền thưởng, lợi ích kinh tế khác chủ yếu từ việc dụ dỗ người khác tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp;
- Cung cấp thông tin gian dối về lợi ích của việc tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp, thông tin sai lệch về tính chất, công dụng của hàng hóa để dụ dỗ người khác tham gia.
Ngoài ra tại Khoản 1 Điều 5 Nghị định số 42/2014/NĐ-CP quy định cụ thể hơn các hành vi bị cấm trong bán hàng đa cấp:
a) Yêu cầu người muốn tham gia bán hàng đa cấp phải đặt cọc hoặc đóng một khoản tiền nhất định dưới bất kỳ hình thức nào để được quyền tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp;
b) Yêu cầu người muốn tham gia bán hàng đa cấp phải mua một số lượng hàng hóa dưới bất kỳ hình thức nào để được quyền tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp;
c) Yêu cầu người tham gia bán hàng đa cấp phải trả thêm một khoản tiền dưới bất kỳ hình thức nào để được quyền duy trì, phát triển hoặc mở rộng mạng lưới bán hàng đa cấp của mình;
d) Hạn chế một cách bất hợp lý quyền phát triển mạng lưới của người tham gia bán hàng đa cấp dưới bất kỳ hình thức nào;
đ) Cho người tham gia bán hàng đa cấp nhận tiền hoa hồng, tiền thưởng, lợi ích kinh tế khác từ việc dụ dỗ người khác tham gia bán hàng đa cấp;
e) Từ chối chi trả không có lý do chính đáng các khoản hoa hồng, tiền thưởng hay các lợi ích kinh tế khác mà người tham gia bán hàng đa cấp có quyền hưởng;
g) Yêu cầu người tham gia bán hàng đa cấp phải tuyển dụng mới hoặc gia hạn hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp với một số lượng nhất định người tham gia bán hàng đa cấp để được quyền hưởng hoa hồng, tiền thưởng hoặc các lợi ích kinh tế khác;
h) Yêu cầu người tham gia hội nghị, hội thảo, khóa đào tạo về một trong các nội dung quy định tại Khoản 8 Điều 3 Nghị định số 42/2014/NĐ-CP phải trả tiền hoặc phí dưới bất kỳ hình thức nào, trừ chi phí hợp lý để mua tài liệu đào tạo;
i) Ép buộc người tham gia bán hàng đa cấp phải tham gia các hội nghị, hội thảo, khóa đào tạo về các nội dung không được quy định tại Khoản 8 Điều 3 NĐ số 42/2014/NĐ-CP ;
k) Yêu cầu người tham gia hội nghị, hội thảo, khóa đào tạo về các nội dung không được quy định tại Khoản 8 Điều 3 Nghị định số 42/2014/NĐ-CP phải trả tiền hoặc phí cao hơn mức chi phí hợp lý để thực hiện hoạt động đó;
l) Thu phí cấp, đổi thẻ thành viên dưới bất kỳ hình thức nào;
m) Không cam kết cho người tham gia bán hàng đa cấp trả lại hàng hóa và nhận lại khoản tiền đã chuyển cho doanh nghiệp ;
n) Cản trở người tham gia bán hàng đa cấp trả lại hàng hóa;
o) Cung cấp thông tin sai lệch hoặc gây nhầm lẫn về lợi ích của việc tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp, về tính chất, công dụng của hàng hóa, về hoạt động của doanh nghiệp bán hàng đa cấp để dụ dỗ người khác tham gia bán hàng đa cấp;
p) Duy trì nhiều hơn một vị trí kinh doanh đa cấp, hợp đồng bán hàng đa cấp, mã số kinh doanh đa cấp hoặc các hình thức khác tương đương đối với cùng một người tham gia bán hàng đa cấp;
q) Kinh doanh theo mô hình kim tự tháp;
r) Mua bán hoặc chuyển giao mạng lưới người tham gia bán hàng đa cấp cho doanh nghiệp khác trừ trường hợp mua lại, hợp nhất hoặc sáp nhập doanh nghiệp;
s) Yêu cầu, xúi giục người tham gia bán hàng đa cấp thực hiện hành vi bị cấm .
CÔNG TY LUẬT TNHH QUỐC TẾ HỒNG THÁI VÀ ĐỒNG NGHIỆP TRÂN TRỌNG!
Để có ý kiến tư vấn cụ thể và chính xác hơn, quý khách vui lòng liên hệ với các luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng Nghiệp qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006248.
Các bài viết liên quan:
Cho thuê & Bán doanh nghiệp tư nhân
09:10 | 01/12/2022
Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự
chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
Chủ doanh nghiệp tư nhân hoàn toàn có quyền cho thuê/bán doanh nghiệp của mình,
tuy nhiên vẫn phải tuân thủ một số quy định pháp luật nhất định. ...
|
Thuế thu nhập doanh nghiệp
10:53 | 28/11/2022
Thuế thu nhập doanh nghiệp là một trong các loại thuế bắt buộc doanh
nghiệp phải đóng hàng năm. Vậy công thức tính thuế TNDN được xác định như thế nào,
doanh nghiệp cần nộp thuế TNDN ở đâu? Mời bạn đọc cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu.
|
Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần có cần công chứng không? Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng chuyển nhượng cổ phần trong công ty cổ phần?
11:31 | 22/11/2022
Câu hỏi:
Đối với hợp đồng mua bán cổ phần, tôi cần sang nhượng lại cổ phần của tôi cho
đối tác, thế thì hợp đồng chuyển nhượng này có cần phải ra công chứng không?
Cảm ơn Luật sư!
|
Thủ tục cấp Giấy phép sản xuất rượu thủ công nhằm mục đích kinh doanh
10:48 | 12/11/2022
Công ty
Luật Hồng Thái hỗ trợ tư vấn trình tự thủ tục cấp mới, xin cấp lại, sửa đổi bổ
sung Giấy phép sản xuất rượu thủ công nhằm mục đích kinh doanh nhanh nhất, tốt
nhất đem lại sự hài lòng nhất cho quý khách hàng.
|
Doanh nghiệp có thể thành lập trung tâm hỗ trợ việc làm không? Điều kiện để doanh nghiệp thành lập trung tâm hỗ trợ việc làm là gì?
05:14 | 03/11/2022
Thông thường, các trung tâm dịch vụ hỗ trợ việc làm do
cơ quan quản lý nhà nước thành lập, vậy doanh nghiệp có thể mở trung tâm dịch
vụ hỗ trợ việc làm hay không? Cần điều kiện gì để thành lập trung tâm?
|
Phương thức thanh toán phí, lệ phí đăng ký doanh nghiệp
11:01 | 01/11/2022
Khi
cá nhân, tổ chức thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp sẽ cần phải thanh toán một,
một số phí, lệ phí đăng ký doanh nghiệp. Vậy quy trình, phương thức, thời điểm thanh
toán phí, lệ phí đăng ký doanh nghiệp như thế nào, mời bạn đọc cùng Luật Hồng Thái
tìm hiểu.
|
Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước
09:58 | 29/10/2022
Điều kiện để được cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước là gì? Mời bạn đọc cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu:
|
Thông báo tạm ngừng kinh doanh của Hộ kinh doanh
11:29 | 28/10/2022
Khi tạm ngừng
kinh doanh, có phải trong tất cả mọi trường hợp, hộ kinh doanh đều phải thông báo
tạm ngừng? Thủ tục thông báo tạm ngừng kinh doanh của hộ kinh doanh như thế nào?
Nếu không thông báo thì có bị phạt vi phạm hành chính hay không?
|
Chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh
11:09 | 24/10/2022
Trên thực tế,
có nhiều lý do để một hộ kinh doanh chấm dứt hoạt động. Tuy nhiên, muốn chấm dứt
hoạt động hộ kinh doanh cần thực hiện các thủ tục theo quy định của pháp luật, nếu
không sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính.
|
Thủ tục thông báo hoạt động trở lại của doanh nghiệp?
03:45 | 22/10/2022
|