Quyền tự định đoạt của đương sự là quyền của đương sự trong việc tự quyết định về quyền, lợi ích của họ và lựa chọn biện pháp pháp lý cần thiết để bảo vệ quyền, lợi ích đó. Là một vấn đề cơ bản của tố tụng dân sự, chi phối quá trình tố tụng dân sự nên quyền tự định đoạt của đương sự trong tố tụng dân sự được quy định là một nguyên tắc cơ bản của luật tố tụng dân sự.
Nguyên tắc quyền tự định đoạt của đương sự được quy định tại Điều 5 Bộ luật tố tụng dân sự 2015:
"Điều 5. Quyền quyết định và tự định đoạt của đương sự
1. Đương sự có quyền quyết định việc khởi kiện, yêu cầu Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ việc dân sự. Tòa án chỉ thụ lý giải quyết vụ việc dân sự khi có đơn khởi kiện, đơn yêu cầu của đương sự và chỉ giải quyết trong phạm vi đơn khởi kiện, đơn yêu cầu đó.
2. Trong quá trình giải quyết vụ việc dân sự, đương sự có quyền chấm dứt, thay đổi yêu cầu của mình hoặc thỏa thuận với nhau một cách tự nguyện, không vi phạm điều cấm của luật và không trái đạo đức xã hội".
Quyền tự định đoạt của đương sự được thể hiện qua những điểm sau:
Thứ nhất, đương sự có toàn quyền trong việc có quyết định khởi kiện hay không, phạm vi khởi kiện đến mức nào. Đương sự cũng có quyền khởi kiện một hoặc nhiều bị đơn ra tòa án, về một quan hệ pháp luật hay nhiều quan hệ pháp luật có liên quan với nhau để giải quyết trong một vụ án. Nhìn chung chỉ có đương sự mới có quyền khởi kiện và tòa án chỉ giải quyết trên cơ sở yêu cầu khởi kiện của đương sự. Trước những yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, bị đơn cũng có quyền đưa ra yêu cầu phản tố; người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cũng có quyền đưa ra yêu cầu độc lập.
Và tòa án chỉ thụ lý giải quyết vụ việc dân sự khi có đơn khởi kiện, đơn yêu cầu của đương sự và chỉ giải quyết trong phạm vi đơn khởi kiện, đơn yêu cầu đó.
Thứ hai, quyền tự định đoạt của đương sự trong việc chấm dứt, thay đổi yêu cầu của mình. Trong quá trình giải quyết
vụ án, đương sự cũng phải có quyền thay đổi yêu cầu, bổ sung hoặc rút đơn yêu cầu
– những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền lợi của họ. Hơn nữa, khi đương sự
khởi kiện ra tòa án, đương sự có thể chưa xác định được một cách chính xác các
quyền và lợi ích của mình bị xâm phạm hoặc có thể chưa có các chứng cứ xác định
sự mới thu thập được chứng cứ cũng như xác định được chính xác phạm vi quyền lợi
của mình bị xâm phạm. Do đó, khi tòa án tiến
hành giải quyết đương sự có thể thay đổi bổ sung hoặc rút đơn yêu cầu. Việc
thay đổi, rút đơn yêu cầu của đương sự trong một số trường hợp sẽ rất hữu ích bởi
nó không chỉ rút ngắn được quá trình tố tụng mà còn đỡ gây phức tạp cho quá
trình tố tụng
Thứ ba, quyền tự định đoạt của đương sự trong việc kháng cáo, thay đổi và rút đơn yêu cầu kháng cáo. Kháng cáo cũng được coi là một trong
những nội dung thể hiện quyền tự định đoạt của đương sự ở giai đoạn phúc thẩm.
Nếu thấy bản án sơ thẩm đã tuyên chưa hợp tình, hợp lý; quyền lợi của mình chưa
được giải quyết thỏa đáng, các đương sự có quyền kháng cáo. Việc kháng cáo hay
không kháng cáo bản án sơ thẩm do chính bản thân đương sự tự quyết định. Khi
kháng cáo, đương sự có quyền quyết định kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm hay chỉ
là một phần của bản án. Hội đồng xét xử cũng chỉ xem xét lại bản án sơ thẩm
trên cơ sở nội dung và phạm vi của kháng cáo. Bên cạnh đó để đảm bảo quyền tự định
đoạt, các đương sự còn có quyền thay đổi, bổ sung và rút đơn yêu cầu kháng cáo.
CÔNG
TY LUẬT TNHH QUỐC TẾ HỒNG THÁI VÀ ĐỒNG NGHIỆP TRÂN TRỌNG!
Để
có ý kiến tư vấn cụ thể và chính xác hơn, quý khách vui lòng liên hệ với các
luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng Nghiệp qua
Tổng đài tư vấn pháp luật 19006248 hoặc email: luathongthai@gmail.com
Địa
chỉ: LK 9-38 Tổng cục 5, Tân Triều, Hà Nội (cuối đường Chiến Thắng, Thanh Xuân)
Các bài viết liên quan:
Cho thuê & Bán doanh nghiệp tư nhân
09:10 | 01/12/2022
Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự
chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
Chủ doanh nghiệp tư nhân hoàn toàn có quyền cho thuê/bán doanh nghiệp của mình,
tuy nhiên vẫn phải tuân thủ một số quy định pháp luật nhất định. ...
|
Thuế thu nhập doanh nghiệp
10:53 | 28/11/2022
Thuế thu nhập doanh nghiệp là một trong các loại thuế bắt buộc doanh
nghiệp phải đóng hàng năm. Vậy công thức tính thuế TNDN được xác định như thế nào,
doanh nghiệp cần nộp thuế TNDN ở đâu? Mời bạn đọc cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu.
|
Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần có cần công chứng không? Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng chuyển nhượng cổ phần trong công ty cổ phần?
11:31 | 22/11/2022
Câu hỏi:
Đối với hợp đồng mua bán cổ phần, tôi cần sang nhượng lại cổ phần của tôi cho
đối tác, thế thì hợp đồng chuyển nhượng này có cần phải ra công chứng không?
Cảm ơn Luật sư!
|
Thủ tục cấp Giấy phép sản xuất rượu thủ công nhằm mục đích kinh doanh
10:48 | 12/11/2022
Công ty
Luật Hồng Thái hỗ trợ tư vấn trình tự thủ tục cấp mới, xin cấp lại, sửa đổi bổ
sung Giấy phép sản xuất rượu thủ công nhằm mục đích kinh doanh nhanh nhất, tốt
nhất đem lại sự hài lòng nhất cho quý khách hàng.
|
Doanh nghiệp có thể thành lập trung tâm hỗ trợ việc làm không? Điều kiện để doanh nghiệp thành lập trung tâm hỗ trợ việc làm là gì?
05:14 | 03/11/2022
Thông thường, các trung tâm dịch vụ hỗ trợ việc làm do
cơ quan quản lý nhà nước thành lập, vậy doanh nghiệp có thể mở trung tâm dịch
vụ hỗ trợ việc làm hay không? Cần điều kiện gì để thành lập trung tâm?
|
Phương thức thanh toán phí, lệ phí đăng ký doanh nghiệp
11:01 | 01/11/2022
Khi
cá nhân, tổ chức thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp sẽ cần phải thanh toán một,
một số phí, lệ phí đăng ký doanh nghiệp. Vậy quy trình, phương thức, thời điểm thanh
toán phí, lệ phí đăng ký doanh nghiệp như thế nào, mời bạn đọc cùng Luật Hồng Thái
tìm hiểu.
|
Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước
09:58 | 29/10/2022
Điều kiện để được cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước là gì? Mời bạn đọc cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu:
|
Thông báo tạm ngừng kinh doanh của Hộ kinh doanh
11:29 | 28/10/2022
Khi tạm ngừng
kinh doanh, có phải trong tất cả mọi trường hợp, hộ kinh doanh đều phải thông báo
tạm ngừng? Thủ tục thông báo tạm ngừng kinh doanh của hộ kinh doanh như thế nào?
Nếu không thông báo thì có bị phạt vi phạm hành chính hay không?
|
Chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh
11:09 | 24/10/2022
Trên thực tế,
có nhiều lý do để một hộ kinh doanh chấm dứt hoạt động. Tuy nhiên, muốn chấm dứt
hoạt động hộ kinh doanh cần thực hiện các thủ tục theo quy định của pháp luật, nếu
không sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính.
|
Thủ tục thông báo hoạt động trở lại của doanh nghiệp?
03:45 | 22/10/2022
|