So sánh loại hình doanh nghiệp

1. Doanh nghiệp tư nhân

Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp; Chủ sở hữu duy nhất của doanh nghiệp tư nhân là một cá nhân; Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân; Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào

* Ưu điểm:

- Thủ tục thành lập đơn giản

- Chủ doanh nghiệp tư nhân hoàn toàn chủ động trong việc quyết định các vấn đề liên quan đến hoạt động kinh doanh của Doanh nghiệp.

- Chịu trách nhiệm bằng tất cả tài sản của mình nên doanh nghiệp tư nhân tạo sự tin tưởng cho đối tác, khách hàng

- Ít chịu sự ràng buộc chặt chẽ bởi pháp luật như các loại hình doanh nghiệp khác.

* Nhược điểm:

- Không có tư cách pháp nhân và chế độ chịu trách nhiệm vô hạn về tài sản nên rủi ro cao (dù doanh nghiệp phá sản thì chủ doanh nghiệp tư nhân vẫn phải trả các khoản nợ bằng toàn bộ tài sản cá nhân của mình

- Chủ doanh nghiệp phải chịu trashc nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp dù đang cho thuê doanh nghiệp hay thuê người khác làm Giám đốc quản lý doanh nghiệp

- Không được quyền phát hành cổ phiếu

2. Công ty trách nhiệm hữu hạn

Công ty trách nhiệm hữu hạn là loại hình doanh nghiệp phổ biến nhất ở Việt nam hiện nay. Dựa theo số lượng người chủ sở hữu mà loại hình doanh nghiệp này được chia làm 2 loại: công ty TNHH một thành viên (do một tổ chức hay cá nhân là chủ sở hữu) và công ty TNHH 2 thành viên trở lên (do hai hay nhiều cá nhân tổ chức đồng chủ sở hữu).

a) Công ty TNHH một thành viên:

Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên là doanh nghiệp do một tổ chức hoặc một cá nhân làm chủ sở hữu (gọi là chủ sở hữu công ty); chủ sở hữu công ty chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của công ty.

* Ưu điểm:

- Do một tổ chức hoặc cá nhân làm chủ sở hữu vì vậy, chủ sở hữu công ty có toàn quyền quyết định mọi vấn đề liên quan đến hoạt động của công ty.

- Trách nhiệm hữu hạn về nghĩa vụ tài sản trong phạm vi số vốn điều lệ của doanh nghiệp.

- Có tư cách pháp nhân

* Nhược điểm:

- Khó khăn trong huy động vốn. Khi muốn tăng hoặc giảm vốn điều lệ thì chủ sở hữu công ty phải chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ số vốn cho tổ chức hoặc cá nhân khác.  

- Không được quyền phát hành cổ phiếu.

b) Công ty TNHH 2 thành viên trở lên:

Công ty trách nhiệm hữu hạn có hai thành viên trở lên là doanh nghiệp trong đó thành viên chịu trách nhiệm về các khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã cam kết góp vào doanh nghiệp. Thành viên của công ty có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng thành viên tối thiểu là hai và tối đa không vượt quá năm mươi. Công ty trách nhiệm hữu hạn có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, công ty trách nhiệm hữu hạn không được quyền phát hành cổ phiếu để huy động vốn.

Công ty trách nhiệm hữu hạn có từ hai thành viên trở lên phải có Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc. Công ty trách nhiệm hữu hạn có trên 11 thành viên phải có Ban kiểm soát.

* Ưu điểm:

- Chịu trách nhiệm hữu hạn về tài sản theo tỉ lệ số vốn cam kết góp vào doanh nghiệp

- Nhiều thành viên cùng tham gia góp vốn, cùng kinh doanh, thông thường là người quen biết, tin cậy nhau, nên việc quản lý, điều hành công ty không quá phức tạp

- Việc mua bán, chuyển nhượng phần vốn góp giữa các thành viên trong công ty được luật pháp quy định khá chặt chẽ nên dễ dàng kiểm soát được phần vốn góp của các thành viên

- Có tư cách pháp nhân

* Nhược điểm:

- Chế độ trách nhiệm hữu hạn nên ảnh hưởng đến sự tin tưởng của đối tác, khách hàng do họ có thể phải chịu rủi ro khi hợp tác

- Khó khăn trong huy động vốn do không có quyền phát hành cổ phiếu.

3. Công ty Cổ Phần

Công ty cổ phần là doanh nghiệp, trong đó: vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần; Cổ đông là người sở hữu cổ phần trong công ty. Cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng cổ đông tối thiểu là 3 và không hạn chế số lượng tối đa. Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp;

Công ty cổ phần phải có Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Giám đốc (Tổng giám đốc); đối với công ty cổ phần có trên 11 cổ đông phải có Ban kiểm soát

* Ưu điểm:

- Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm tài sản của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp

- Khả năng hoạt động của công ty cổ phần rất rộng, trong hầu hết các lịch vực, ngành nghề

- Là loại hình doanh nghiệp duy nhất có quyền phát hành cổ để huy động vốn, do đó việc huy động vốn trở lên dễ dàng, linh hoạt hơn và huy động được số vốn lớn hơn các doanh nghiệp khác

- Phạm vi đối tượng tham gia góp vốn vào công ty cổ phần rất rộng, ngay cả các cán bộ công chức cũng có quyền mua cổ phiếu của công ty cổ phần.

* Nhược điểm:

- Việc thành lập công ty cổ phần phức tạp hơn so với các loại hình doanh nghiệp khác

- Việc quản lý, điều hành công ty tương đối khó khăn, phức tạp do số lượng cổ đông có thể rất lớn

- Có nhiều cổ đông là người lạ tham gia vào công ty nên dễ có sự phân hóa đối kháng về mặt lợi ích giữa các nhóm cổ đông

- Khi đưa ra quyết định thì phải thông qua Hội Đồng quản trị, Đại hội đồnhg cổ đông nên rất phức tạp, kéo dài lâu do đó dễ bỏ qua cơ hội kinh doanh cho công ty.

4. Công ty hợp danh

Công ty hợp danh là doanh nghiệp, trong đó: phải có ít nhất 2 thành viên là chủ sở hữu chung của công ty, cùng nhau kinh doanh dưới một tên chung (sau đây gọi là thành viên hợp danh). Ngoài các thành viên hợp danh, công ty có thể có thêm thành viên góp vốn;

Thành viên hợp danh phải là cá nhân, chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của công ty; Thành viên góp vốn chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty.

* Ưu điểm:

- Bản chất của Công ty hợp danh là mô hình doanh nghiệp đối nhân - tức là trọng người. Thành viên hợp danh trong công ty thường có mối quan hệ quen biết và tin tưởng lẫn nhau. Do đó việc quản lý dễ dàng hơn, các thành viên dễ kết hợp với nhau tạo hiệu quả cao hơn trong công việc.

- Có tư cách pháp nhân

- Do các thành viên góp vốn phải chịu trách nhiệm vô hạn nên dễ thuyết phục đối tác và khách hàng hơn khi kinh doanh.

* Nhược điểm:

- Chế độ trách nhiệm của công ty hợp danh và thành viên hợp danh là trách nhiệm vô hạn bằng tài sản của mình đối với mọi hoạt động của công khi kinh doanh dễ xảy ra rủi ro

- Thành viên hợp danh trong công ty hợp danh đều là đại diện theo pháp luật, trực tiếp tiến hành hoạt động kinh doanh. Do đó rủi ro là rất lớn cho các thành viên còn lại.

- Công ty không được phát hành cổ phiếu để huy động vốn.