Hiện nay khi kinh tế Việt Nam đang không ngừng chuyển động, việc giao thương với các quốc gia khác ngày càng được chú trọng. Bên cạnh việc thúc đẩy xuất khẩu thì vấn đề nhập khẩu (NK) cũng rất được quan tâm. Tuy nhiên đi theo đó là tình trạng trốn thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu ngày càng nhiều khiến các cơ quan chức năng gặp khó khăn trong vấn đề thanh tra, kiểm tra. Để ngăn chặn các hành vi gian lận thuế, điều quan trọng là phải biết được các thủ đoạn mà các chủ thể nộp thuế thường áp dụng để từ đó đề ra các hướng phòng ngừa cũng như ngăn chặn. Bài viết xin nêu ra một số thủ đoạn thường gặp mà các chủ thể nộp thuế nhập khẩu thường áp dụng để gian lận thuế nhập khẩu:
Nguồn: internet
1. Hiện tượng khai báo giá không trung thực
Với cách này, bên nhập khẩu sẽ khai báo giá trị hàng hóa nhập khẩu thấp hơn so với giá trị hàng hóa đó trong thực tế.
Trước đây từng xảy ra rất nhiều vụ việc các doanh nghiệp khai báo giá không trung thực nhằm gian lận thuế. Điển hình trong trường hợp này là cuối tháng 6/2006 công ty TNHH Tài Thắng, nhập khẩu lô hàng gồm 266 chiếc xe gắn máy Trung Quốc, khai báo hải quan với đơn giá 585 USD/chiếc. Phát hiện thấy giá khai báo của doanh nghiệp chưa hợp lý, Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn đã chuyển toàn bộ hồ sơ của lô hàng cho Phòng trị giá tính thuế - Cục hải quan Tp. Hồ Chí Minh để tham vấn giá. Qua tham vấn, doanh nghiệp không đưa ra được các chứng cứ chứng minh cho giá mua thực tế của lô hàng, trong khi cơ quan hải quan đã đưa ra được các chứng cứ cho thấy giá xe gắn máy tương tự cao hơn nhiều so với giá trị khai báo của doanh nghiệp. Vì vậy, Phòng trị giá tính thuế đã bác bỏ trị giá giao dịch của doanh nghiệp, áp giá 650 USD/ chiếc, tăng thuế trên 350 triệu đồng.
Gian lận thuế qua giá đối với hàng hóa nhập khẩu không chỉ dừng lại ở những mặt hàng có giá trị lớn, mà ngay cả những mặt hàng có giá trị thấp như quần áo, giày dép cũng bị doanh nghiệp “đạo giá” nhằm giảm số thuế phải nộp.
Cơ sở tính thuế đối với hàng hóa NK là giá bán được tính đến cửa NK đầu tiên, bao gồm cả chi phí vận tải F và phí bảo hiểm I (giá CIF). Theo đó, với cơ chế tự kê khai, tự tính, tự nộp thuế, nhiều doanh nghiệp (DN) đã tự ý hoặc thông đồng với người bán điều chỉnh trị giá giao dịch của hàng hóa NK về mức thấp nhất có thể trên hợp đồng mua bán và hóa đơn thương mại nhằm giảm số thuế NK phải nộp.
Hay như tại cơ quan hải quan, có những sản phẩm sữa được kê khai với giá 150.000 đồng/hộp, tuy nhiên khi phân phối tại thị trường nội địa lại có giá lên đến 550.000 đồng/hộp. Theo Cục Thuế xuất nhập khẩu (Tổng cục Hải quan), đây là hình thức gian lận thương mại để trốn thuế, làm giảm số thu ngân sách và ảnh hưởng đến hàng hóa sản xuất trong nước.
2. Thủ đoạn chia nhỏ linh kiện, phụ tùng của sản phẩm nguyên chiếc để gian lận giá
Lợi dụng chính sách thuế hiện hành thuế suất đối với linh kiện hoặc nguyên liệu nhập khẩu thấp hơn hàng nguyên chiếc nhập khẩu do vậy thủ đoạn này được thực hiện bằng cách lập nhiều công ty khác nhau hoặc móc nối giữa các công ty với nhau và mỗi công ty nhập khẩu một bộ phận cấu thành của hàng nguyên chiếc về các cửa khẩu khác nhau trong các thời điểm khác nhau để tránh sự kiểm soát của cơ quan Hải quan. Đối với trường hợp hàng hoá là nguyên chiếc có thuế suất thuế nhập khẩu cao hơn thuế suất thuế nhập khẩu của các chi tiết tháo rời thì doanh nghiệp nhập khẩu sẽ tháo rời các chi tiết rời của một sản phẩm, chia nhỏ lô hàng để nhập khẩu làm nhiều chuyến (NK các chi tiết, linh kiện rời không đồng bộ trong từng lô hàng NK nhưng lại là đồng bộ qua nhiều lô hàng NK) để được phân loại theo từng chi tiết linh kiện nhằm gian lận thuế NK qua thuế suất...
Ngoài ra, cách thức phổ biến nhất là làm giảm giá trị xe, từ đó giảm giá tính thuế. Các mẫu xe nhập khẩu sẽ bị loại bỏ khá nhiều những trang thiết bị đắt tiền, chẳng hạn nhiều mẫu xe sang chỉ có nội thất đen (không có các tấm ốp vân gỗ), vành đúc, lốp chất lượng thấp,... các thiết bị như cân bằng điện tử, đo áp suất lốp, hệ thống trung hòa khí xả (nhằm đảm bảo cho khí xả đạt tiêu chuẩn EURO 4 trở lên),... cũng bị loại bỏ. Sau khi về Việt Nam, làm thủ tục xong, xe nhập khẩu sẽ được lắp đầy đủ trang thiết bị đúng như thiết kế của nhà sản xuất. Các trang thiết bị này thường được nhập khẩu riêng và có thuế suất thấp. Với cách làm này, giá tính thuế xe nhập khẩu giảm có thể tới trên 15%, qua đó các khoản thuế, phí phải nộp cũng giảm. Sau khi hoàn thiện đầy đủ trang thiết bị, giá lại được đẩy lên.
3. Hiện tượng khai thấp về chất lượng hàng hóa
Có thể thấy như vải, sợi, sắt thép, hương liệu... doanh nghiệp sẽ khai báo hàng hóa của họ là hàng hóa thứ phẩm, hàng tồn kho, hàng loại A,B,C,D hoặc là hàng vỡ vụn nhiều. Trên thực tế một số doanh nghiệp khai báo thép cuộn của họ là thép cuộn loại 2 nên giá khai báo thấp hơn trên cơ sở dữ liệu giá mà các doanh nghiệp khác đã nhập, khi cán bộ giá hỏi cơ sở nào xác định hàng loại 2 thì doanh nghiệp không thể giải trình được. Đối với mặt hàng vải như hàng vải giả da, khi doanh nghiệp khai báo vải giả da loại A, B,C, D thì cũng không có cơ sở xác định căn cứ vào đâu khai báo như vậy. Ngay cả nhà sản xuất cũng không thể xác nhận hay chứng minh được khi Hải quan yêu cầu xuất trình cơ sở đối chiếu khai báo. Những trường hợp như trên đều bị Hải quan bác giá khai báo và chịu truy thu thuế sau khi tham vấn.
4. Khai báo sai mã số hàng hóa
Lợi dụng cơ chế tự kê khai, tự tính thuế trong quá trình thông quan, nhiều doanh nghiệp đã thực hiện hành vi mô tả sai hàng hoá trên tờ khai hải quan, đưa hàng hoá từ mã số có thuế suất cao về mã số có thuế suất thấp để gian lận trốn thuế.
Trong thực tế, để gian lận thuế các doanh nghiệp cố tình khai báo sai mã số của hàng hoá nhập khẩu; lợi dụng sự phức tạp trong cơ cấu sản phẩm cũng như tên gọi, đặc biệt là những sản phẩm mới, là hỗn hợp của nhiều chất hoặc linh kiện khó có thể phân biệt bằng cảm quan để kê khai vào mã số có thuế suất thấp.
Tình trạng doanh nghiệp gian lận thuế bằng thủ đoạn nhập nhằng trong khai báo hải quan, như: khai báo sai mặt hàng hoặc tính chất mặt hàng để được áp mã số thuế thấp; nhập nhiều, khai ít… cũng diễn ra phổ biến. Có những lô hàng, do khai báo sai mặt hàng dẫn đến chênh lệch thuế vài trăm triệu đồng, thậm chí cả tỉ đồng. Điển hình có lô hàng là ô tô tải của Công ty CP Dịch vụ và Thương mại Đức Phát tỉnh Ninh Bình, nhập khẩu lô hàng khai báo sai thuế suất thuế nhập khẩu, sau khi kiểm tra Chi cục thuế tỉnh Ninh Bình truy thu thuế là 2.753.950.000 VNĐ.
5. Giả mạo mục đích xuất khẩu, nhập khẩu để được hưởng ưu đãi thuế
Chứng từ thường hay được các chủ hàng giả mạo với mục đích gian lận thuế thường là các chứng từ nộp thuế (nhằm giải tỏa cưỡng chế thuế của cơ quan hải quan) hoặc các hồ sơ hải quan (để hợp thức hóa các lô hàng nhập lậu). Trong đó, các trường hợp phổ biến là gian lận thuế qua việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với các dự án đầu tư; gian lận thông qua việc lợi dụng hình thức tạm nhập tái xuất... Điển hình nhất là vụ buôn lậu xăng A92 lợi dụng hình thức tạm nhập tái xuất, trị giá ước tính 27 tỷ đồng tại vùng biển Thanh Hoá vào tháng 7/2012; hành vi buôn lậu của Công ty TNHH một thành viên xăng dầu hàng không Việt Nam (Vinapco) dưới hình thức lợi dụng tạm nhập tái xuất xăng dầu qua cửa khẩu đường bộ để buôn lậu 296,6 tấn xăng A92, trị giá khoảng 8 tỷ đồng, số thuế doanh nghiệp gian lận ước tính 2,5 tỷ đồng.
Cũng theo thống kê của Hải quan, trong những năm qua đã có 500 ôtô nhập vào Việt Nam theo hình thức tạm nhập tái xuất nhưng đến nay chỉ có 100 chiếc làm thủ tục xuất và nhập trở lại. Nghĩa là còn 400 chiếc không làm thủ tục xuất và nhập trở lại mà lưu hành trong nội địa gây thất thu số tiền thuế rất lớn cho Nhà nước.
6. Thất thu thuế qua lợi dụng hoạt động của các khu kinh tế phi thuế quan thuộc khu kinh tế cửa khẩu.
Các doanh nghiệp hoạt động trong một số khu kinh tế cửa khẩu được hưởng nhiều chính sách ưu đãi. Tuy nhiên, hoạt động của các khu kinh tế này chưa phát triển theo đúng như kỳ vọng. Một số doanh nghiệp còn lợi dụng chính sách ưu đãi của nhà nước để gian lận thuế như: bán hàng không đúng tiêu chuẩn, đối tượng được miễn thuế; đưa hàng từ khu phi thuế quan xuất đi nước ngoài nhưng tiêu thụ tại nội địa; tổ chức thu gom hàng mua miễn thuế để đưa vào nội địa tiêu thụ; lợi dụng chính sách miễn thuế đối với xe ôtô NK vào khu phi thuế quan để NK xe ô tô du lịch miễn thuế nhưng thực chất là lưu hành ngoài khu phi thuế quan, việc này gây khó khăn trong công tác quản lý của cơ quan Hải quan; lợi dụng chính sách ân hạn thuế để nợ thuế sau đó tẩu tán bán hàng và bỏ trốn khỏi trụ sở kinh doanh mà không làm thủ tục giải thể doanh nghiệp để tránh thực hiện nghĩa vụ nộp thuế...
CÔNG TY LUẬT TNHH QUỐC TẾ HỒNG THÁI VÀ ĐỒNG NGHIỆP TRÂN TRỌNG!
Để có ý kiến tư vấn cụ thể và chính xác hơn, quý khách vui
lòng liên hệ với các luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái
và Đồng Nghiệp qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006248
Có thể bạn quan tâm:
Chế độ, điều kiện hoạt động của hoà giải viên lao động
09:18 | 23/11/2023
Hoà
giải viên lao động được hiểu là gì? Chế độ, điều kiện hoạt động của hoà giải
viên lao động theo quy định của pháp luật hiện hành? Chi tiết nội dung xin mời
bạn đọc cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu!
|
Bổ sung thêm trường hợp cấp lại giấy phép lao động, là trường hợp nào?
03:56 | 18/11/2023
Khi
nào người lao động sẽ được cấp lại giấy phép lao động? Bổ sung thêm trường hợp
cấp lại giấy phép lao động trong trường hợp nào. Chi tiết nội dung xin mời bạn
đọc cùng Luật Hồng Thái cùng tìm hiểu!
|
Các nội dung cần có trong hợp đồng thử việc 2024
12:46 | 08/11/2023
Hợp đồng
thử việc được hiểu như thế nào? Thời gian thử việc trong bao lâu? Các nội dung
cần có trong hợp đồng thử việc gồm các nội dung gì? Chi tiết nội dung xin mời bạn
đọc cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu!
|
Văn bản, giấy tờ chứng minh là nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia, lao động kỹ thuật theo Nghị định 70/2023/NĐ-CP
02:59 | 01/11/2023
Nghị định 70/2023/NĐ-CP sửa
đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 152/2020/NĐ-CP quy định về người lao động
nước ngoài làm việc tại Việt Nam được ban hành và có hiệu lực từ ngày
18/09/2023. Theo đó, văn bản, giấy tờ chứng minh là nhà quản lý, giám đốc điều
hành, chuyên gia, lao động kỹ...
|
[Mới] Nghị định 70/2023/NĐ-CP quy định về thủ tục cấp lại giấy phép lao động cho người lao động nước ngoài
04:24 | 30/10/2023
Giấy
phép lao động là gì? Trình tự, thủ tục để cấp giấy phép lao động sẽ gồm những
giấy tờ gì? Thời hạn của GPLĐ là bao lâu? Chi tiết nội dung xin mời bạn đọc
cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu?
|
Người lao động vi phạm hợp đồng đào tạo nghề phải bồi thường như thế nào?
04:33 | 19/10/2023
Người
lao động ký hợp đồng đào tạo nghề khi nào? Vi phạm hợp đồng đào tạo nghề phải bồi
thường khi nào? NSDLĐ có thể phạt vi phạm gấp nhiều lần? Chi tiết nội dung xin
mời bạn đọc cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu!
|
[Mới] Thủ tục gia hạn giấy phép lao động cho người lao động nước ngoài theo Nghị định 70/2023/NĐ-CP
04:26 | 16/10/2023
Giấy
phép lao động được hiểu như thế nào? Điều kiện để được gia hạn giấy phép lao động
trong là gì? Thủ tục gia hạn giấy phép lao động được quy định như thế nào? Chi
tiết nội dung xin mời bạn đọc cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu!
|
Công ty không thực hiện giao kết HĐLĐ bằng văn bản đối với những trường hợp bắt buộc thì xử lý như thế nào?
05:49 | 13/10/2023
Người
lao động và người sử dụng lao động buộc phải thực hiện giao kết hợp đồng bằng
văn bản khi nào? Trường hợp phải thực hiện giao kết hợp đồng bằng văn bản mà
không thực hiện thì xử lý ra sao? Chi tiết nội dung xin mời bạn đọc cùng Luật Hồng
Thái tìm hiểu!
|
Mức thu lệ phí môn bài đối với chi nhánh thành lập vào thời điểm 6 tháng cuối năm là bao nhiêu?
11:22 | 13/10/2023
Đối
tượng phải nộp lệ phí môn bài? Mức thu lệ phí môn bài đối với chi nhánh thành lập
vào thời điểm 6 tháng cuối năm là bao nhiêu? Chi tiết nội dung xin mời bạn đọc
cùng Luật Hồng Thái tìm hiểu!
|
[Mới] Nghị định 70/2023/NĐ-CP quy định thành phần hồ sơ cấp GPLĐ trong các trường hợp đặc biệt
11:06 | 09/10/2023
Trường hợp đặc biệt được cấp
giấy phép lao động là khi nào? Thành phần hồ sơ để cấp giấy phép lao động theo Nghị định
70/2023/NĐ-CP gồm những gì? Chi tiết nội dung xin mời bạn đọc cùng Luật Hồng
Thái tìm hiểu!
|