Cùng sự phát triển của
nền kinh tế Việt Nam và đặc biệt vào hai năm gần đây 2020 và 2021 khi đại dịch
nCOV diễn ra thì càng nhiều người đổ tiền vào đầu tư chứng khoán, do đó tham vọng
của các công ty cổ phần đang trên đà phát triển càng muốn được lên sàn chứng khoán
và niêm yết cổ phiếu ngày nhiều hơn. Vì việc này mang đến cho các công ty những
lợi ích lớn như: Sẽ có kênh huy động vốn nhanh và dài hạn; thể hiện vị thế của
một công ty; nâng tầm thương hiệu và uy tín của công ty đó;... Bài viêt sẽ tập
trung phân tích về điều kiện để một công ty lên sàn chứng khoán, niêm yết cổ
phiếu theo pháp luật Việt Nam.
1.
Cơ sở pháp lý
Luật Chứng khoán số 54/2019QH14
2.
Khái niệm
v Chứng khoán theo khoản 1 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019:
“là tài sản, bao gồm các loại sau đây:a) Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ;
b) Chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu
ký; c) Chứng khoán phái sinh; d) Các loại chứng khoán khác do Chính phủ quy định.”
v Sàn giao dịch chứng khoán(SGDCK) : căn cứ các quy định
tại khoản 1 Điều 42 Luật Chứng khoán 2019: “Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam
và công ty con được tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán cho chứng khoán đủ
điều kiện niêm yết; chứng khoán của doanh nghiệp nhà nước, công ty trách nhiệm
hữu hạn một thành viên do doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ chuyển
đổi thành công ty cổ phần; chứng khoán của các doanh nghiệp khác chưa đủ điều
kiện niêm yết; chứng khoán của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; chứng khoán
phái sinh và các loại chứng khoán khác theo quy định của Chính phủ.” và khoản
27 Điều 4 Luật này: “ Thị Trường giao dịch chứng khoán là địa điểm hoặc hình thức
trao đổi thông tin để tập hợp lệnh mua bán và giao dịch chứng khoán”. Từ hai
quy định trên có thể rút ra được Sở giao dịch chứng khoán và các công ty con
hay được biết đến với tên gọi là “sàn giao dịch chứng khoán”. Như vậy sàn chứng
khoán ở đây chính là sở giao dịch chứng khoán.
v Hiện nay có hai sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất là:
-
Sàn giao dịch chứng
khoán Hà Nội (HNX): tên tiếng anh là Hanoi Stock Exchange hay với tên
gọi khác là Sở sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội. Thành lập theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ
trên cơ sở chuyển đổi, tổ chức lại Trung tâm Giao dịch chứng khoán Hà Nội. Ngày
24/06/2009, Sở GDCK Hà Nội chính thức ra mắt, hoạt động với mô hình Công ty
TNHH một thành viên do Nhà nước (đại diện là Bộ Tài chính) làm chủ sở hữu.
-
Sàn giao dịch chứng
khoán thành phố Hồ Chí Minh (HOSE): tiếng Anh là Ho Chi Minh Stock
Exchange là Sở Sàn giao dịch chứng khoàn Thành phố Hồ
Chí Minh, hiện là sàn giao dịch
chứng khoán lớn nhất Việt Nam. Là một đơn vị trực thuộc Ủy ban Chứng khoán Nhà
nước và quản lý hệ thống giao dịch chứng khoán niêm yết của Việt Nam được thành
lập vào tháng 7/2000. Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh hoạt động
như một công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Nhà nước.
v Lên sàn chứng khoán là hình thức mà một công ty lần đầu
phát hành chứng khoán ra công chúng sau khi được các sở giao dịch chứng khoán
(sàn chứng khoán) cho phép và tổ chức giao dịch.
3.
Điều kiện để một công ty lên sàn chứng khoán, niêm yết
cổ phiếu theo pháp luật Việt Nam
Từ các
khái niệm ở trên rút ra được, lên sàn chứng khoán chính là việc chào bán chứng
khoán lần đầu. Do đó, điều kiện chung theo khoản 1 Điều 15 Luật Chứng khoán
2019 quy định điều kiện để chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng:
-
Mức vốn điều lệ đã
góp tại thời điểm đăng ký chào bán từ 30 tỷ đồng trở lên tính theo giá trị ghi
trên sổ kế toán;
-
Hoạt động kinh
doanh của 02 năm liên tục liền trước năm đăng ký chào bán phải có lãi, đồng thời
không có lỗ lũy kế tính đến năm đăng ký chào bán;
-
Có phương án phát
hành và phương án sử dụng vốn thu được từ đợt chào bán cổ phiếu được Đại hội đồng
cổ đông thông qua;
-
Tối thiểu là 15% số
cổ phiếu có quyền biểu quyết của tổ chức phát hành phải được bán cho ít nhất
100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn; trường hợp vốn điều lệ của tổ chức phát
hành từ 1.000 tỷ đồng trở lên, tỷ lệ tối thiểu là 10% số cổ phiếu có quyền biểu
quyết của tổ chức phát hành;
-
Cổ đông lớn trước
thời điểm chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng của tổ chức phát hành phải
cam kết cùng nhau nắm giữ ít nhất 20% vốn điều lệ của tổ chức phát hành tối thiểu
là 01 năm kể từ ngày kết thúc đợt chào bán;
-
Tổ chức phát hành
không thuộc trường hợp đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc đã bị kết án về
một trong các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế mà chưa được xóa án tích;
-
Có công ty chứng
khoán tư vấn hồ sơ đăng ký chào bán cổ phiếu ra công chúng, trừ trường hợp tổ
chức phát hành là công ty chứng khoán;
-
Có cam kết và phải
thực hiện niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu trên hệ thống giao dịch chứng
khoán sau khi kết thúc đợt chào bán;
-
Tổ chức phát hành
phải mở tài khoản phong tỏa nhận tiền mua cổ phiếu của đợt chào bán.
Tuy
nhiên, cũng cần nói thêm, đây là quy định chung đối với một công ty muốn lên
sàn chứng khoán. Bên cạnh đó, mỗi sàn chứng khoán có thể có những điều kiện
riêng và chặt chẽ hơn, tiêu biểu là điều kiện riêng của hai sàn HNX và sàn HOSE.
Điều kiện niêm yết
chứng khoán trên sàn HNX
Tiêu chí
|
Điều kiện
|
Vốn điều lệ
|
30 tỷ đồng
|
Thời gian hoạt động
|
Ít nhất là 1 năm dưới hình thức
công ty cổ phần
|
Cơ cấu cổ đông
|
Tối thiểu 15% cổ phiếu có quyền biểu
quyết do ít nhất 300 cổ đông do ít nhất 100 cổ đông không phải cổ đông lớn nắm
giữ
|
Tình hình hoạt động
của công ty
|
–
Năm liền trước có lãi;
– Lợi nhuận trên vốn: gần nhất đạt bằng hoặc trên 5%
– Không có nợ quá hạn trên 1 năm
– Không có lỗ lũy kế tính tới thời điểm đăng ký niêm yết
– Công ty hoạt động không vi phạm pháp luật cũng như vi phạm các điều khoản về
kế toán và báo cáo tài chính
|
Tiêu chí khác
|
-
Về việc chuyển
nhượng trong nội bộ công ty: 100% trong 6 tháng đầu và 50% trong 6 tháng tiếp
theo của các cổ đông cá nhân, tổ chức và cổ đông lớn của công ty.
-
Không yêu cầu
công bố khoản nợ
-
Có hồ sơ đăng ký
niếm yết cổ phiếu đúng quy định của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội
-
Công ty và người
đại diện theo pháp luật không bị xử lý vi phạm trong vòng 2 năm tính đến thời
điểm đăng ký niêm yết do thực hiện hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về
chứng khoán và thị trường chứng khoán.
-
Cổ phiếu đã giao
dịch trên UPCoM tối thiểu 2 năm và được đại hội đồng cổ đông thông qua việc
niêm yết, trừ trường hợp tổ chức đăng ký niêm yết đã chào bán cổ phiếu ra
công chúng, doanh nghiệp cổ phần hóa.
|
Điều kiện niêm yết
chứng khoán trên sàn HOSE
Tiêu chí
|
Điều kiện
|
Vốn điều lệ
|
120 tỷ đồng
|
Thời gian hoạt động
|
-
Ít nhất là 2 nắm
dưới hình thức là Công ty cổ phần
|
Cơ cấu cổ đông
|
-
Tối thiểu 20% cổ
phiếu có quyền biểu quyết do ít nhất 300 cổ đông do ít nhất 300 cổ đông không
phải cổ đông lớn nắm giữ
|
Tình hình hoạt động
của công ty
|
-
2 năm hoạt động
liền kề gần nhất phải có lãi;
-
Lợi nhuận trên vốn:
gần nhất đạt bằng hoặc trên 5%;
-
Không có nợ quá
hạn trên 1 năm;
-
Không có lỗ lũy
kế tính tới thời điểm đăng ký niêm yết;
-
Công ty hoạt động
không vi phạm pháp luật cũng như vi phạm các điều khoản về kế toán và báo cáo
tài chính.
|
Tiêu chí khác
|
-
Công khai mọi khoản nợ đối với công
ty của thành viên Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, Giám đốc (Tổng Giám đốc),
Phó Giám đốc (Phó Tổng Giám đốc), Kế toán trưởng, cổ đông lớn và những người
có liên quan.
-
Về vấn đề chuyển nhượng cổ phiếu, cổ
phần trong công ty: Cổ đông là cá nhân, tổ chức và cổ đông lớn của công
ty phải cam kết nắm giữ 100% số cổ phiếu do mình sở hữu trong thời gian 06
tháng kể từ ngày niêm yết và 50% số cổ phiếu này trong thời gian 06 tháng tiếp
theo, không tính số cổ phiếu thuộc sở hữu Nhà nước do các cá nhân trên đại diện
nắm giữ.
-
Có hồ sơ đăng ký niêm yết cổ phiếu
hợp lệ theo quy định của Sở giao dịch
-
Công ty và người đại diện theo pháp
luật không bị xử lý vi phạm trong vòng 2 năm tính đến thời điểm đăng ký niêm
yết do thực hiện hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị
trường chứng khoán.
-
Cổ phiếu đã giao dịch trên UPCoM tối
thiểu 2 năm và được đại hội đồng cổ đông thông qua việc niêm yết, trừ trường
hợp tổ chức đăng ký niêm yết đã chào bán cổ phiếu ra công chúng, doanh nghiệp
cổ phần hóa.
|
Bích Hợp
Nguồn
-
Luật Chứng khoán số
54/2019QH14
-
https://infofinance.vn/san-giao-dich-chung-khoan-la-gi/
-
https://luatvietnam.vn/doanh-nghiep/dieu-kien-niem-yet-san-chung-khoan-561-30252-article.html
Hy vọng rằng sự tư vấn của chúng tôi sẽ giúp bạn lựa chọn phương án thích hợp nhất để giải quyết những vướng mắc của bạn. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì liên quan đến sự việc bạn có thể liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng Nghiệp qua Tổng đài tư vấn pháp luật 0962893900 hoặc Email:phonggiayphep.hilap@gmail.com
Trụ sở chính: LK9-38 Tổng cục 5, Tân Triều, Hà Nội (cuối đường Chiến Thắng, Thanh Xuân).
Địa chỉ PNV: VP6 - Linh Đàm - Hoàng Mai - Hà Nội
Bạn cũng có thể tham khảo thêm thông tin các dịch vụ tư vấn của chúng tôi:
- Dịch vụ Luật sư lĩnh vực dân sự - 0982.033.335
- Dịch vụ Luật sư lĩnh vực Hình sự - 0982.033.335
- Dịch vụ pháp lý lĩnh vực Đất đai - 0982.033.335
- Dịch vụ tư vấn nhân sự và quản lý lao động - 0982.033.335
- Dịch vụ pháp lý lĩnh vực Doanh Nghiệp - 0982.033.335
- Dịch vụ Luật sư lĩnh vực Hôn nhân và gia đình - 0982.033.335
Trân trọng cảm ơn!