PHỤC HỒI CHỨC NĂNG CHO NGƯỜI KHUYẾT TẬT DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG

“Phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng là biện pháp thực hiện tại cộng đồng nhằm chuyển giao kiến thức về vấn đề khuyết tật, kỹ năng phục hồi và thái độ tích cực đến người khuyết tật, gia đình của họ và cộng đồng nhằm tạo sự bình đẳng về cơ hội và hòa nhập cộng đồng cho người khuyết tật ”. Tại Việt Nam, vấn đề này được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 1987, được thể hiện tại Luật Người khuyết tật, Đề án Trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2006-2010 và giai đoạn 2012-2020 của Chính phủ…

Phục hồi chức năng sau hơn 30 năm hình thành và phát triển đã và đang đưa lại nhiều thành tựu và kết quả tích cực. Hiện nay, lượng người khuyết tật ngày càng cao. Bên cạnh đó, cùng với sự phát triển của xã hội, các nhu cầu của người khuyết tật đối với cuộc sống sinh hoạt, lao động hàng ngày cũng ngày càng tăng cao. Do vậy việc phục hồi chức năng cho người khuyết tật đòi hỏi một lượng chi phí, công sức lớn của nhà nước và toàn xã hội. Trong khi đó, cơ sở vật chất cũng như nguồn nhân lực của ta trong hoạt động này vẫn đang yếu và thiếu, chưa đáp ứng được những mong mỏi của phần đông người khuyết tật. Nhân lực, vật lực lại chỉ tập trung tại khu vực thành thị, khu vực có kinh tế phát triển cao. Khó khăn chồng chất. Do vậy việc xã hội hóa hoạt động này là điều tất yếu cần thiết. 

Nếu như theo phương thức cũ thì chỉ các cơ quan, trung tâm có chức năng này mới thực hiện việc phục hồi chức năng cho người khuyết tật thì hiện nay, hoạt động này được thực hiện tại cộng đồng và dựa vào cộng đồng. Nhân lực thực hiện không chỉ có các cơ sở y tế có chức năng mà còn bao gồm cả người khuyết tật, gia đình người khuyết tật, tình nguyện viên, kỹ thuật viên vật lý trị liệu, các y bác sĩ. Mỗi cá nhân đều được tuyên truyền, đào tạo những kiến thức, kỹ năng cần thiết để hỗ trợ cho người khuyết tật. Mỗi người một giai đoạn, một công việc khác nhau. Bởi vậy công việc này không những hỗ trợ cho người khuyết tật mà còn làm thay đổi nhận thức của xã hội, để xã hội chấp nhận người khuyết tật là thành viên bình đẳng. Đồng thời làm thay đổi quan điểm của xã hội về trách nhiệm đối với người khuyết tật, rằng trách nhiệm hỗ trợ người khuyết tật không những là của nhà nước mà còn là của toàn bộ thành viên trong xã hội. Do vậy họ sẽ ý thức hơn, tham gia một cách nhiệt tình hơn trong việc hỗ trợ người khuyết tật. 

Như trên đã nói, phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng không phải là nội dung mới mẻ đối với Việt Nam. Tuy nhiên hoạt động này đến nay vẫn chưa thực sự được cập nhật, truyền tải rộng khắp đến xã hội. Điều này một phần là do sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng chưa thật sự hài hòa. Các nội dung về phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng tuy không khó để tìm kiếm do đã được công khai trên nhiều website nhưng việc vận dụng lại không dễ bởi việc tuyên truyền, phố biến kiến thức giữa các tổ chức cung cấp dịch vụ và gia đình của người khuyết tật chưa thực sự hiệu quả. Nhiều tổ chức cũng như nhận thức được đầy đủ sự hình đẳng của người khuyết tật trong xã hội, để từ đó tạo mọi điều kiện để phát huy điều này.

Như trên đã nói, phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng là một trong những hoạt động hiệu quả để hỗ trợ người khuyết tật. Do vậy thiết nghĩ các cơ quan chức năng, cũng như các tổ chức xã hội cần bàn bạc, thảo luận để tìm ra những hạn chế cần khắc phục. Cần phải để đây phải là một biện pháp, phương án chính để đáp ứng yêu cầu của người khuyết tật. 

KIM NGÂN