Quyền sở hữu sáng chế

Tình huống: 

Em có một tình huống  Luật sư có thể giải đáp thắc mắc giúp em được không ạ?

A là kỹ sư, đăng ký sáng chế về bộ chế hòa khí giúp tiết kiệm nhiên liệu cho xe máy và đã được cấp bằng sáng chế tại Trung Quốc năm 2008. Công ty xe máy SUVINA của Việt Nam đã ký hợp đồng mua lại sáng chế này.

a)      Tại Trung Quốc, ông A có còn quyền sở hữu sáng chế không? Tại sao?

b)      Tại Việt Nam, Công ty SUVINA có phải là chủ sở hữu độc quyền sáng chế này không? Tại sao?

c)     Công ty SUVINA có quyền chuyển nhượng sáng chế cho chủ thể khác ở Việt Nam hoặc ở nước ngoài không? Tại sao?

Trả lời:

Cảm ơn tình huống mà bạn đã đưa ra, Luật Hồng Thái xin được tư vấn như sau:

a) Tại Trung Quốc, ông A không còn là sở hữu sáng chế, bởi: Bằng độc quyền sáng chế là độc quyền được cấp để bảo hộ tài sản trí tuệ dưới dạng sáng chế. Bằng độc quyền sáng chế mang lại cho chủ sở hữu tài sản trí tuệ độc quyền  ngăn cấm người khác khai thác sáng chế vì mục đích thương mại trong một thời gian nhất định để đổi lại việc họ phải bộc lộ sáng chế cho công chúng,

Trong tình huống trên, ông A đã đăng ký sáng chế và bộ chế hòa khí giúp tiết kiệm nhiên liệu cho xe máy và đã được cấp bằng sáng chế tại Trung Quốc năm 2009. Như vậy, theo quy định của Hiệp định TRIPS về quyền sở hữu trí tuệ thì ông A có quyền sở hữu sáng chế của mình tại Trung Quốc khi ông A đã được cấp bằng sáng chế tại Trung Quốc vào năm 2008. Thời hạn bảo hộ không được kết thúc trước khi hết 20 năm tính từ ngày ông A nộp đơn. Kể từ thời điểm này, sáng chế và bộ chế hòa khí là tài sản trí tuệ của ông A được bảo hộ và ông A xác lập quyền độc quyền khai thác sáng chế đối với sáng chế của mình.

Tuy nhiên, sau đó ông A và công ty SUVINA đã ký một hợp đồng mua bán sáng chế này. Điều đó có nghĩa ông A đã bán sáng chế cho công ty SUVINA, đồng nghĩa với việc ông A chuyển nhượng toàn bộ quyền của mình đối với sáng chế cho công ty SUVINA, vì vậy công ty SUVINA trở thành chủ sở hữu đối với sáng chế đó. Dù công ty SUVINA là công ty của Việt Nam và bằng sáng chế của ông A được cấp tại Trung Quốc nhưng sau khi chuyển nhượng, công ty SUVINA đã trở thành chủ sở hữu của sáng chế nên đương nhiên ở Trung Quốc công ty SUVINA là chủ sở hữu của sáng chế chứ không phải ông A.

 Tư vấn pháp luật miễn phí 19006248

b) Tại Việt Nam, Công ty SUVINA chưa phải là chủ sở hữu độc quyền sáng chế này, bởi: Theo khoản 1 Điều 16 NĐ 103/2006/NĐ-CP thì: "Phạm vi quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý được xác định theo phạm vi bảo hộ được ghi nhận trong Văn bằng bảo hộ." Theo đó, đối với sáng chế về bộ chế hòa khí giúp tiết kiệm nhiên liệu cho xe máy của mình, ông A chỉ đăng ký sáng chế tại Trung Quốc. Khi công ty SUVINA mua lại sáng chế này và trở thành chủ sở hữu sáng chế thì bằng sáng chế cũng vẫn chỉ có hiệu lực tại Trung Quốc mà không có hiệu lực tại Việt Nam.

Việc cty SUVINA mua lại sáng chế của ông A không thể hiện việc công ty này là chủ sở hữu độc quyền sáng chế bởi sáng chế này chỉ có giá trị bảo hộ ở Trung Quốc. Và nếu trong lãnh thổ Việt Nam, xuất hiện một chủ thể khác bắt chước làm bộ chế hoà khí giống như vậy và họ đăng ký ở Việt Nam trước công ty SUVINA thì chủ thể đó vẫn có thể trờ thành người được bảo hộ sáng chế độc quyền tại Việt Nam.

c) Công ty SUVINA có quyền chuyển nhượng sáng chế cho chủ thể khác ở Việt Nam hoặc ở nước ngoài, bởi: Theo khoản 1 Điều 123 Luật SHTT 2005 thì "Chủ sở hữu đối tượng sở hữu công nghiệp có các quyền tài sản sau đây:

a) Sử dụng, cho phép người khác sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp theo quy định tại Điều 124 và Chương X của Luật này;

b) Ngăn cấm người khác sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp theo quy định tại Điều125 của Luật này;

c) Định đoạt đối tượng sở hữu công nghiệp theo quy định tại Chương X của Luật này."

Như vậy, chủ sở hữu sáng chế có quyền định đoạt sáng chế, bao gồm các hành vi chuyển nhượng quyền sở hữu sáng chế, chuyển quyền sử dụng sáng chế. Luật SHTT còn có quy định về các trường hợp bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế tại Mục 3 (Điều 145, Điều 146, Điều 147) Luật SHTT 2005 nhằm cân bằng lợi ích của xã hội, vì những mục đích công cộng hay đảm bảo sự cạnh tranh lành mạnh.

Như đã phân tích ở trên, sau khi mua lại sáng chế của ông A, công ty SUVINA trở thành chủ sở hữu của sáng chế trên. Vì vậy công ty hoàn toàn có quyền chuyển nhượng sáng chế cho bất kỳ chủ thể nào (trong thời hạn bảo hộ của sáng chế), không phân biệt là ở Việt Nam hay nước ngoài. Và khi công ty chuyển nhượng sáng chế cho bất kỳ chủ thể nào khác trong thời gian bảo hộ, đều phải đăng ký với cơ quan quản lý để hợp đồng có hiệu lực theo quy định tại khoản 1 Điều 148 Luật SHTT 2005.

Đất quy hoạch có được chuyển nhượng, tách sổ đỏ? (10:09 | 10/03/2018)

Một số bất cập trong việc thi hành trên thực tế và kiến nghị các quy định hiện hành về tiêu chuẩn công chứng viên (10:17 | 10/03/2018)

Chồng cũng được nghỉ thai sản? (09:12 | 08/03/2018)

Xử lý trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự? (11:11 | 08/03/2018)

Xử lý gây tai nạn rồi bỏ trốn? (01:00 | 09/03/2018)

Việc thu phí phát hành và sử dụng thẻ ATM của các ngân hàng thương mại (09:24 | 08/03/2018)