Thực trạng về sự liên kết trong mô hình tập đoàn kinh tế, tổng công ty

Về mô hình tổ chức tập đoàn kinh tế, tổng công ty ở Việt Nam là một tổ hợp các doanh nghiệp liên kết với nhau trong hoạt động kinh doanh gồm công ty mẹ và các công ty con, công ty liên kết. Như vậy có thể nói tập đoàn kinh tế, tổng công ty ở Việt Nam hiện nay áp dụng theo mô hình công ty mẹ - công ty con. Công ty mẹ là công ty do nhà nước sở hữu 100% vốn. Các công ty con, công ty liên kết là công ty TNHH hoặc công ty cổ phần có tư cách pháp nhân riêng, hoạt động theo Luật doanh nghiệp. Công ty mẹ trong tập đoàn thực hiện cả hai chức năng: đầu tư tài chính và trực tiếp kinh doanh vì mục tiêu lợi nhuận.

Thời gian vừa qua, Nhà nước ta rất chú trong tới sự hình thành và phát triển của các tập đoàn kinh tế Nhà nước. Triển khai nghị quyết Trung ương 3 khóa  IX, tháng 11-2005, Tập đoàn kinh tế đầu tiên của nước ta là tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam đã ra đời và đi vào hoạt động. Tiếp đó, một loạt các tập đoàn kinh tế nhà nước được hình thành hoặc chuyển đổi đã ra đời như Tập đoàn Dệt may Việt Nam, Tập đoàn Bưu chính – Viễn thông Việt Nam (VNPT), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Thuốc lá Việt Nam, Tập đoàn công nghiệp Cao su Việt Nam…

Bên cạnh việc thí điểm hình thành các tập đoàn kinh tế mũi nhọn theo định hướng của nhà nước dưới hình thức chuyển đổi các tổng công ty nhà nước thành tập đoàn kinh tế, Nhà nước cũng khuyến khích sự hình thành và phát triển của khu vực tư nhân. Khu vực kinh tế tư nhân thời gian qua cũng có những bước phát triển rất đáng chú ý. Nhiều tập đoàn kinh tế tư nhân đã được hình thành và phát triển trở thành đầu tàu kinh tế trong một số lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế. Khu vực kinh tế tư nhân đang lớn mạnh không ngừng và hình thành những tập đoàn kinh tế tư nhân hùng hậu như: FPT, Hòa Phát, Trung Nguyên, Kinh Đô…